Aandachtspunten bij het begeleiden van bewoners in een rolstoel

Als (bedrijfs)vrijwilliger gaan jij en je collega’s een activiteit met mensen in een rolstoel doen. Hoe duw je iemand die in een rolstoel zit? Hoe zorg je voor een veilige en plezierige wandeling? Voor de ander en voor jezelf? Hier tips voor het wandelen met iemand in een rolstoel.

Communicatie:

• Benader de bewoner altijd van voren (aankijken en aanspreken);
• Communiceer met de ander. Geef een seintje als je een obstakel tegenkomt, zoals een drempel. Zeg wat je gaat doen. Vraag en overleg;
• Laat de ander zoveel mogelijk zelf doen en neem niet ongevraagd alles uit handen. Hoe goed je het ook bedoelt;
• Ziet hij / zij je aankomen? Begroeten, praten, daarna bewoner pas aanraken of wat met de rolstoel doen (bijv. rijden). Zoek oogcontact of vraag de aandacht , anders kan de bewoner schrikken;
• Als je praat, probeer met je gezicht op dezelfde hoogte te komen, bijvoorbeeld door door je knieën te gaan of pak er een stoel bij;
• Vermijd onnodig het gebruik van het woord ‘wij’. In plaats van: ‘wij gaan even staan’ vraag je ‘wilt u opstaan?’;
• Mensen die zacht praten, horen vaak wel goed (vraag het even na);
• Als je met meerdere begeleiders bent, probeer dan niet over de hoofden van de bewoners heen te praten, maar betrek ze in het gesprek;
• Als je in een winkel of restaurant bent met een bewoner, laat de bewoner dan zelf kiezen als dat mogelijk is;
• Het kan zijn dat je iemand begeleidt met een haperend geheugen, hier vind je tips over omgaan met dementie.

Onderweg:

• Kun je de duwhandvatten instellen? Stel deze op duwhoogte van je armen in. Hoe hoger, hoe comfortabeler je duwt omdat je dan rechter op loopt;
• Klap de voetsteunen terug en zet de voeten er op. De voeten mogen nooit de grond raken onder het rijden;
• Controleer of niets tussen de spaken kan komen, bijvoorbeeld kleding;
• Loop niet te snel, zeker met mensen die moeite hebben met het verwerken van veel indrukken;
• Kies routes met een zo glad mogelijke ondergrond. Vermijd grind- en zandpaden;
• Ga achteruit stoepjes en afstapjes af, zodat de bewoner niet uit de rolstoel kan vallen. Zet de rolstoel recht voor een drempel of stoeprand en druk met de voet op één van de steuntjes achter op de rolstoel. Laat de voorwielen rustig iets omhoog komen. Duw de achterwielen vooruit tot je de voorwielen over de drempel weer op de grond kan laten komen en rijdt over de drempel;
• Bij stoepranden af draai je de rolstoel om en zet hem recht voor de stoeprand. Stap zelf van de stoep en laat dan rustig de achterwielen van stoep zakken. En blijf naar achteren trekken tot de voorwielen op de grond komen. Draai dan de rolstoel weer in de rijrichting;
• Zet de rolstoel op de rem als je stil blijft staan;
• Voorkom sjorren aan de bewoner en/of rolstoel;
• Als een bewoner op wil staan vanuit de rolstoel, check dan of deze op de rem staat.